چا ی خانه
ما ایرانیان امروز بیشتر از هر زمان دیگر باید بدنبال احیای ” امپراطوری ایران فرهنگی” باشیم . این ایران فراتر از مرزبندی های سیاسی است و همه مردمان و سرزمین هایی را در بر می گیرد که فرهنگ و ادب خود را مدیون ادبیات ، شعر و زبان فارسی بالهجه های مختلف آن می دانند . از کاشان و اصفهان تا تر کمنستان و تاجیکستان و تا تاجیکان سرز مین چین که تا اکنون هم به دری سخن می گویند بخشهایی از این امپراطوری فرهنگی است .
ما ایرانیان ، امروز با حاکمیت حزب الله در کشور مان خود نمی توانیم نقشی مرکزی در گسترش زبان ، موسیقی ، ادبیات و هنر غنی نیاکان داشته باشیم . حاکمین عربزده ایران خود مفتون هنر و ادبیات عرب آن هم از نوع باستانی آن و متعلق به دوره و عهد شتر چرانی اعراب هستند . امروز گسترش فرهنگ و موسیقی و ادب ایران و خراسان بزرک را بیشتر در تاجیکستان و سمرقندو بخارا می یابیم . در این بخش از معرفی وجهی از این فرهنگ به معرفی ترانه ” چای خانه ” که به زبان روسی خوانده شده است می پردازیم . ترانه سرا از منظریک خنیاگر به گرد هم امدن مردم در چایخانه نگریسته و گرداندن پباله چای را ، استعاره ای از گردش افلاک دانسته است .
در کشورهای مختلف آسیای میانه ، آنچه را که ما در ایران به آن ” قهوه خانه ” می گوییم ، چایخانهمی نامند . در چایخانه که عموما در مکانهای با صفا و ییلاقی بنا شده است ، می توان انواع نوشیدنیها و غذاهای سنتی را سفارش داد . چایخانه هایی که در شهرهای مرکزی این کشورها قرار دارد عموما معماری های سنتی این مناطق را نیز به نمایش می گذارند .
تصویری از ” چایخانه های” سنتی در ازبکستان
آهنگ ” چایخانه ” که گروه ازبکی ” یه له ” به سرپرستی ” فرخ ذاکرف ” انرا اجرا کرده ، تصویر خوبی ازنقش سنتی چایخانه در این مناطق را برای ما به نمایش می کذارد . در ادامه لینک و ترجمه این آهنگ زیبا را مشاهده می کنید .
ساقی پیاله من را بجای ” شراب مرد افکن ” ،
پراز چای عطر آگین کن.
و من برای شما آهنگی ساز خواهم کرد .
که همه را مفتون خود سازد.
در شرق سحر آمیز ، شرق سحر آمیز
آسمان بدون ماه ممکن نیست و زندگی بی چایخانه
شاید پیران ما در چرخش دست به دست پیاله
گردش ادواری جهان را می دید ه اند .
اینجا سفره برای میهمان همیشه گسترده است .
بدون دعوت ، بدون مراسم .
در شرق سحر آمیز ، شرق سحر آمیز
آسمان بدون ماه ممکن نیست و زندگی بی چایخانه
شاید ” چایخانه ” ما تنگ و محقر یاشد
اما خواندن شما با من
می تواند از کلمات من ” ترانه ” ای شوق آور بسازد
در شرق سحر آمیز ، شرق سحر آمیز
آسمان بدون ماه ممکن نیست و زندگی بی چایخانه
نمونه ای از چایخانه های سنتی در در این دو لینک می توانید ببینید
چایخانه” راحت” در مرکز شهر دوشنبه
چایخانه ای در منطقه ییلاقی “ورزاب ” شهر دوشنبه
پاسخی بگذارید